GZIP etkinleştirme, genelde SEO uzmanlarının Page Speed testlerinde “Gzip sıkıştırmasını etkinleştir” hatası ile karşısına çıkan, bilenler için kolay bilmeyenlerin kafasını fazlasıyla karıştıran bir terimdir. Site hızı ile alakalı Gzip problemleri kullanılan hosting paketinizde Gzip sıkıştırmasının etkin olmamasından kaynaklanır. Çözümü basit olan bu sorunu çözmeniz durumunda web sitenizin hızı yüksek oranda artacaktır. Gzip etkinleştirme işlemlerine girmeden önce Gzip sıkıştırma’nın ne olduğunu birazda olsa açıklamada fayda var.
Gzip sıkıştırma, özellikle WordPress ile hazırlanmış sitelerin kullanması gereken ve hosting ayarlarından aktifleştirilmesi gereken bir sunucu ve istemci arasındaki trafik yükünü azaltan bir işlemdir. Asıl amacı sunucu üzerine binen yükü ve paralelinde trafiği azaltmaktır. Fakat SEO için web sitesi hızının önem derecesi arttığından beri Gzip’in önemi de otomatik olarak artmıştır. Google gibi büyük arama motorlarının ilk baktıkları konuların başında gelen site hız puanlarını yükseltmek için Linux sunucularda ilk yapılması gereken işlemdir diyebilirim.
Web sitelerinde hızlı yükleme süreleri elde etmek için sayfalarınızın boyutunu azaltmak yani sıkıştırma çok önemlidir. Gzip 2 farklı yol ile etkinleştirilebilir;
- Cpanel Üzerinden Gzip Sıkıştırmayı Etkinleştirme
- .Htaccess İle Gzip Sıkıştırmayı Etkinleştirme
- Mod_Deflate Kontrolü ve Mod_Deflate Aktifleştirme
- Gzip Sıkıştırma Eklentileri
Gzip Nedir?
GZIP sıkıştırması ile görüntülenmek istenen web sayfası ziyaretçinin tarayıcısına gönderilmeden önce sayfayı oluşturan tüm html, java, css ve görseller sunucu tarafından sıkıştırılır ve sonrasında tarayıcıya bu sıkıştırılmış dosya gönderilir. Kullanılan tarayıcı tarafından sıkıştırılmış dosya açılır ve kullanıcıya web sayfası bu şekilde gösterilir. Aslında bu işlemi Winzip veya Winrar ile dosyalarınızı sıkıştırıp bir arkadaşınıza gönderiyormuşsunuz gibi düşünebilirsiniz. Nasıl ki kullanıcı olarak birine bir dosya göndermek istediğiniz de sıkıştırıp gönderiyorsanız Gzip sıkıştırmada ki mantıkta budur. Tek fark Gzip sıkıştırma işleminin sunucu ve kullanılan tarayıcı arasında otomatik gerçekleşmesidir.
Aşağıdaki tabloda bazı dosyaların Gzip sıkıştırması öncesi ve sonrasındaki boyut farkını görebilirsiniz.
| Kitaplık | Normal Boyut | Sıkıştırılmış Boyut | Sıkıştırma Oranı |
|---|---|---|---|
| jquery-1.11.0.js | 276 KB | 82 KB | %70 |
| jquery-1.11.0.min.js | 94 KB | 33 KB | %65 |
| angular-1.2.15.js | 729 KB | 182 KB | %75 |
| angular-1.2.15.min.js | 101 KB | 37 KB | %63 |
| bootstrap-3.1.1.css | 118 KB | 18 KB | %85 |
| bootstrap-3.1.1.min.css | 98 KB | 17 KB | %83 |
| foundation-5.css | 186 KB | 22 KB | %88 |
| foundation-5.min.css | 146 KB | 18 KB | %88 |
Gzip, GNU zip’in kısa yazılışıdır. GNU yazılımı dosya sıkıştırma programıdır. Yapımcıları Jean-loup Gailly ve Mark Adler dır. İlk sürümü 0.1 olup 31 Ekim 1992 yılında yayınlandı. Bir diğer sürümü olan 1.0 ise Şubat 1993 yılında yayınlandı. Gzip tipinde şıkıştırma için en uygun program Gunzip’tir
Gzip Sıkıştırmasının Faydaları
Sıkıştırma işlemi mili saniyeler içinde gerçekleşir. Bu sayede, internet trafiğinden büyük oranda tasarruf sağlanmasının yanında, web sitenizi oluşturan sayfaların yüklenme hızı da önemli ölçüde artar. Günümüzde site hızının SEO açısından önemini düşünürsek Gzip mutlaka kullanılmalıdır. Özellikle WordPress siteler için zorunluluktur.
Gzip (GNU zip) bir dosya formatı, dosya sıkıştırma ve açma için kullanılan yazılım uygulamasıdır. GNU zip sıkıştırması sunucu tarafında etkindir ve html, stil ve Javascript dosyalarınızın boyutunda daha fazla azalma sağlar.
GZIP tarayıcı desteği konusunda endişelenmenize gerek yoktur. Çünkü yaklaşık 17 yıldır tarayıcıların tümü bunu desteklemektedir. Tarayıcılar;
- Internet Explorer 5.5+ (Temmuz 2000’den beri)
- Opera 5+ (Haziran 200’den beri)
- Firefox 0.9.5+ (Ekim 2001’den beri)
- Chrome (2008’de piyasaya sürüldükten hemen sonra)
- Safari (2003’te ilk lansmanından hemen sonra)
Gzip desteği vermektedir.
İsterseniz aşağıdaki adresi kullanarak sıkıştırmayı etkinleştirmeden öncesi ve etkinleştirdikten sonraki farkı görebilmek adına sitenizin hız testini yapabilirsiniz.
https://developers.google.com/speed/pagespeed/insights/
Gzip Kontrolü
GZIP Sıkıştırma Etkin Mi? Kontrol Edelim
Hosting firmaları genellikle bu optimizasyon ile ilgilenmedikleri için kullandığınız hosting de sıkıştırma kapalı olabilir. GZIP sıkıştırmasını kontrol etmenin birkaç hızlı yolu vardır. Bunlardan en kolayına https://www.giftofspeed.com/gzip-test/ adresinden ulaşabilirsiniz. Açılan sayfadaki kutuya adresinizi yazın ve check butonuna basın. Aşağıdaki şekilde bir ekranla karşılaşırsanız sitenizde GNU zip etkindir ve bir şey yapmanız gerek yoktur.
Gzip Kontrol Sonucu
Web sitenizde GNU zip etkin mi değil mi aşağıdaki 2 siteyi kullanarak kontrol edebilirsiniz.
Eğer etkinse GTMetrix raporunuzda aşağıdaki şekilde olması gerekmektedir.
GTMetrix Gzip Test Sonucu
Yukarıdaki testlerde Gzip etkin gözüküyorsa yapmanız gereken bir işlem yok fakat aktif değilse makaleyi okumaya devam ediniz.
Gzip Etkinleştirme Yolları
GZIP etkileştirmenin en kolay yolu Cpanel kullanarak yapmaktır. Fakat genelde hosting firmaları farklı hosting yönetim yazılımları kullanarak müşterilerine tam kontrol vermiyor. Bunu da göz önüne alarak sizlere hostinginizde GZIP sıkıştırmasını nasıl kontrol edip etkinleştireceğinizi anlatacağım.
Gzip 2 şekilde etkinleştirilebilir;
- Cpanel üzerinden GNU zip etkinleştirme. (Web Sitesini Optimize Edin)
- .htaccess ile GNU zip etkinleştirebilir.
Cpanel Üzerinden Gzip Etkinleştirme
Kullanıcı adı ve şifrenizi kullanarak hosting panelinize giriş yapın. Giriş yaptıktan sonra aşağıya doğru inerseniz Yazılım/Servisler (Software/Services) başlığı altında Web Sitesini Optimize Edin (Optimize Website) ikonuna tıklayın.
Cpanel Kullanarak Gzip Etkinleştirme – İçeriği sıkıştırarak web sitesinin hızlandırma
Açılan sayfada aşağıdaki resimde olduğu gibi bir görüntü karşınıza çıkacaktır. Cpanel’de varsayılan olarak Disabled işaretlidir. Burada Tüm İçeriği Sıkıştır (Compress All Content)‘i işaretleyip Ayarları Güncelle (Update Settings) butonuna basıyoruz. Böylelikle tüm içeriği sıkıştırmış olduk.
Cpanel Kullanarak Gzip Etkinleştirme – Tüm içeriğin sıkıştırılması
Yukarıdaki işlemi yaptıktan sonra yeniden site hızınızı test ederek aradaki öncesi ve sonrası değişimi görebilirsiniz.
.Htaccess Gzip Etkinleştirme
Bazı hosting firmaları maalesef yukarıdaki işlemi panel kullanarak yapmanıza izin vermeyebilir. Bu durumda .htacces dosyası yardımıyla Gzip Etkinleştirmesi yapabilirsiniz. Web sitenizin ana dizininde (www veya public_html) .htaccess isimli bir dosyanız varsa onu bir editör yardımıyla açarak aşağıdaki kodları ekleyiniz. .htaccess gzip etkinleştirme kodları
Not: Hosting yönetim paneli (Cpanel,Pleks vs) kullanarak dosya yöneticisi üzerinden bu işlemleri yapacaksanız gizli dosyaları göster seçeneğinin aktif olduğundan emin olun.
<IfModule mod_deflate.c> AddOutputFilterByType DEFLATE text/html AddOutputFilterByType DEFLATE text/css AddOutputFilterByType DEFLATE text/javascript AddOutputFilterByType DEFLATE text/xml AddOutputFilterByType DEFLATE text/plain AddOutputFilterByType DEFLATE image/x-icon AddOutputFilterByType DEFLATE image/svg+xml AddOutputFilterByType DEFLATE application/rss+xml AddOutputFilterByType DEFLATE application/javascript AddOutputFilterByType DEFLATE application/x-javascript AddOutputFilterByType DEFLATE application/xml AddOutputFilterByType DEFLATE application/xhtml+xml AddOutputFilterByType DEFLATE application/x-font AddOutputFilterByType DEFLATE application/x-font-truetype AddOutputFilterByType DEFLATE application/x-font-ttf AddOutputFilterByType DEFLATE application/x-font-otf AddOutputFilterByType DEFLATE application/x-font-opentype AddOutputFilterByType DEFLATE application/vnd.ms-fontobject AddOutputFilterByType DEFLATE font/ttf AddOutputFilterByType DEFLATE font/otf AddOutputFilterByType DEFLATE font/opentype # For Older Browsers Which Can't Handle Compression BrowserMatch ^Mozilla/4 gzip-only-text/html BrowserMatch ^Mozilla/4\.0[678] no-gzip BrowserMatch \bMSIE !no-gzip !gzip-only-text/html </IfModule>
Yine bazı durumlarda sunucular mod_deflate desteklemeyebiliyor. Bu durumda mode_gzip tekniği ile bu işlemi yapabilirsiniz. Aşağıdaki kodları .htaccess dosyanıza yazmalısınız.
<ifModule mod_gzip.c> mod_gzip_on Yes mod_gzip_dechunk Yes mod_gzip_item_include file \.(html?|txt|css|js|php|pl)$ mod_gzip_item_include mime ^application/x-javascript.* mod_gzip_item_include mime ^text/.* mod_gzip_item_exclude rspheader ^Content-Encoding:.*gzip.* mod_gzip_item_exclude mime ^image/.* mod_gzip_item_include handler ^cgi-script$ </ifModule>
Htaccess dosyanıza ekleyeceğiniz kodlar ile Gzip sıkıştırmasını etkinleştirebilirsiniz.
Şimdi artık sitenizin hızını yeniden test edebilirsiniz.
Mod_Deflate Kullanarak Gzip Şıkıştırma
Yukarıdaki tüm işlemleri yapmanıza rağmen Gzip etkinleşmiyor ise kullandığınız hosting paketinde mod_deflate etkin olmayabilir. Eğer EasyApache üzerinden Apache’yi derlerken mod_deflate modülünü aktif etmenize karşın halen aktif gözükmüyorsa Cpanel’inizde “Yazılım” altındaki “MultiPHP INI Düzenleyici” ‘ye tıklayın ve açılan sayfada “Editör Mode”‘u açın. Sitenizi çalıştırdığınız php versiyonunu seçerek alttaki satırları bulup aşağıdaki şekilde güncelleyin.
output_handler = Off zlib.output_compression = On zlib.output_handler = ob_gzhandler
Cpanel MULTIPHP INI Düzenleyici
Php.ini Kullaran Mod_deflate Enable Yapmak
Yukarıdaki işlemleri yaptıktan sonra yeniden kontrol ediniz. Halen GNU zip etkin olmamışsa hosting firmanız ile irtibata geçerek yardım istemekten başka çareniz kalmamış demektir. Sunucu taraflı yetkileriniz kısıtlı olabilir.
Gzip Sıkıştırma Eklentileri
Yukarıdaki işlemler host paneli veya FTP erişim bilgilerine ihtiyaç duyulan işlemlerdi. Eğer bu bilgiler elinizde bulunmuyor veya hosting yönetim panellerini kullanımı bakımından sorun yaşıyorsanız imdadınıza eklentiler yetişecektir. Eğer WordPress tabanlı bir web siteniz varsa GNU zip Şıkıştırma Eklentisi olarak ,”WP-Optimize” veya “WP Fastest Cache” kullanabilirsiniz. Kullanımları ve ayarları kolay olan bu eklentiler ile WordPress web sitenizi hızlandırmanız mümkündür.
Diğer yandan farklı bir CMS olan Joomla kullanıyorsanız eklenti kullanmadan da bu işlemi yapabilirsiniz. Joomla GNU zip sıkıştıması için web sitenizin yöneti paneline giriş yaptıktan sonra;
Sistem > Genel Yapılandırma > Sunucu
bölümüne giriş yapıp GNU zip sıkıştırmasını rahat ve basit bir şekilde yapabilirsiniz.
Eğer WordPress kullanıyorsanız En İyi SEO Eklentileri makalemdeki eklentiler ile web sitenizin hız skorunu yükseltebilirsiniz.
Özet olarak büyük arama motorlarında üst sıralarda yer almak için çok önemli SEO kriterlerinden biri site hızıdır. Site hızlandırma, kullanılan site yazılım dili ve hosting türüne göre değişiklik gösterir. Her ne olursa olsun web sitenizi hızlandırmak için yapılacak adımların başında gzip sıkıştırması gelmektedir.
